Quy trình nghiệp vụ của Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ (phần 1)

Để dễ nghiên cứu, quy trình nghiệp cụ của phương thức thanh toán tín dụng chứng từ được chia làm hai quy trình: quy trình mở thư tín dụng và quy trình thanh toán thư tín dụng.

I. QUY TRÌNH MỞ THƯ TÍN DỤNG

Hình 1: Quy trình mở thư tín dụng

Nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu thực hiện ký kết hợp đồng với nhau hoặc nhà nhập khẩu động ý với đơn chào hàng theo mẫu chuẩn của nhà xuất khẩu là tiền đề quan trọng cho phương thức thanh toán tín dụng chứng từ. (Điều khoản thanh toán của hợp đồng phải quy định rõ thanh toán bằng L/C).

(1) Dựa vào hợp đồng hoặc đơn chào hàng, nhà nhập khẩu viết giấy đề nghị mở L/C kèm theo một số chứng từ như: Giấy phép kinh doanh, Giấy phép nhập khẩu hoặc Quota nhập khẩu lo hàng, Báo cáo tài chính, … gửi đến ngân hàng trong nước của mình mà nhà nhập khẩu có mở tài khoản ngoại tệ ở đó để đề nghị mở L/C cho người thụ hưởng là nhà xuất khẩu.

(2) Ngân hàng thực hiện xem xét giấy đề nghị mở L/C và các điều kiện khác của nhà nhập khẩu và ra quyết định có đồng ý mở L/C hay không. Nếu đồng ý mở L/C, ngân hàng này sẽ trở thành ngân hàng phát hành – là người chịu trách nhiệm thanh toán tiền trực tiếp cho nhà xuất khẩu thay cho nhà nhập khẩu. L/C sau khi đã được phát hành sẽ được thông báo đến người xuất khẩu thông qua ngân hàng thông báo.

(3) Ngân hàng thông báo là ngân hàng nằm ở nước nhà xuất khẩu và phục vụ cho nhà xuất khẩu. Ngân hàng thông báo sẽ thực hiện kiểm tra tính chân thực bề mặt của L/C, nếu không có vấn đề gì sẽ gửi thông báo L/C kèm bản gốc của L/C đến cho nhà xuất khẩu. Nếu L/C không đảm bảo tính chân thực bề mặt, ngân hàng thông báo sẽ thông báo các vấn đề của L/C đến cho nhà xuất khẩu kèm theo bản sao của L/C.

Hình 2: Quy trình thanh toán L/C

(4) Nhà xuất khẩu sau khi nhận được thông báo L/C đảm báo tính chân thực bề mặt từ ngân hàng thông báo sẽ tiến hành kiểm tra các điều khoản của L/C xem có xung đột gì với hợp đồng đã ký hay không. Nếu không, nhà xuất khẩu tiến hành giao hàng đến địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng với nhà nhập khẩu.

(5) Sau khi giao hàng, nhà xuất khẩu sẽ gửi bộ chứng từ đòi tiền ngân hàng phát hành thông qua ngân hàng thông báo. Ngân hàng thông báo sẽ kiểm tra tính chân thực bề mặt của bộ chứng từ. Nếu bộ chứng từ hoàn hảo, ngân hàng thông báo sẽ gửi bộ chứng từ kèm với thư đòi tiền đến ngân hàng phát hành (6). Nếu bộ chứng từ có sai sót thì nhân viên của ngân hàng thông báo sẽ ghi chép cẩn thận các sai sót của bộ chứng từ và phân thành 2 loại: sai sót có thể sửa chữa và sai sót không thể sửa chữa. Sau đó, đề nghị nhà xuất khẩu chỉnh sửa lại bộ chứng từ trước khi gửi đến ngân hàng phát hành.

(7) Ngân hàng phát hành sau khi nhận được bộ chứng từ sẽ kiểm tra tính phù hợp của bộ chứng từ với các quy định của L/C. Nếu bộ chứng từ là hoàn hảo, ngân hàng phát hành sẽ tiến hành thanh toán tiền cho nhà xuất khẩu thông qua ngân hàng thông báo. Thời hạn để ngân hàng phát hành kiểm tra bộ chứng từ và ra quyết định thanh toán cho L/C là trong vòng 5 ngày làm việc sau ngày nhận được bộ chứng từ.

(8) Ngân hàng thông báo sau khi nhận được tiền từ ngân hàng phát hành sẽ ghi có vào tài khoản ngân hàng của nhà xuất khẩu.

(9) Nhà nhập khẩu thanh toán tiền cho ngân hàng phát hành, ngân hàng phát hành giải phóng bộ chứng từ để nhà nhập khẩu lấy hàng.

Trên đây là quy trình mở thư tín dụng và thanh toán thư tín dụng cơ bản nhất. Ngoài ra, quy trình nghiệp vụ của phương thức thanh toán tín dụng chứng từ còn có thể có sự xuất hiện của ngân hàng xác nhận, ngân hàng được chỉ định, ngân hàng chiết khẩu, ..

ThS. Trần Thị Phương Mai – Giảng viên Khoa Kinh tế