Một thế hệ “bán bằng nội dung” đang định hình lại bán lẻ.

Trong năm 2024–2025, thương mại điện tử tại Việt Nam lập các mốc tăng trưởng kỷ lục, với quy mô thị trường vượt 25 tỷ USD (tăng 20% so với 2023), chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước; trong đó livestream và video ngắn nổi lên như động lực mới của tăng trưởng lẫn chuyển đổi hành vi tiêu dùng trực tuyến. Cùng nhịp đó, các sàn lớn ghi nhận sức bật mạnh:
Theo YouNet ECI, bước sang nửa đầu 2025, GMV 4 sàn lớn tiếp tục tăng lên hơn 222.100 tỷ đồng (khoảng 8,7–9 tỷ USD tùy tỷ giá), tăng 23% so với cùng kỳ.
Trong làn sóng thương mại điện tử ấy, một thế lực mới đang trỗi dậy: sinh viên – những người xuất thân không phải từ thương mại truyền thống nhưng nắm vững kỹ năng kể chuyện, sử dụng thuật toán phân phối nội dung, vận hành kinh doanh, tận dụng affiliate, và tổ chức livestream chốt đơn theo thời gian thực. Sinh viên không chỉ tạo doanh số tức thì trong các phiên live, mà còn xây dựng “vòng tròn” khách hàng – cộng đồng.
.jpg)
Sinh viên ITC đang quay dựng sản phẩm khởi nghiệp
.jpg)
.jpg)
Hệ thống kênh bán hàng trên FB và Tiktok
Những lý do khiến sinh viên ITC sẽ “vượt mặt” doanh nghiệp truyền thống trong tương lai ?
- Chăm học – Dám thử – Không sợ thất bại : Ở ITC, Với chi phí thử nghiệm thấp, sinh viên dễ “đốt đề bài” mỗi ngày: thay đổi góc quay, giá – bundle, thậm chí đổi ngành hàng để tìm “product-market fit”. Thời gian đào tạo nhanh cũng là một lợi thế tự nhiên giúp Sinh Viên ITC được trải nghiệm thực tế sớm hơn các trường DH-CD khác và nhanh không đồng nghĩa với hời hợt, Sinh viên ITC học môn thương mại điện tử và các môn chuyên ngành khác đều được triển khai các công việc thực tế của một doanh nghiệp.
.jpg)
Các nhóm khởi nghiệp được nhà trường và giảng viên hỗ trợ trong môn học với cam kết, từ ý tưởng đến sản phẩm thật.
- Sinh viên ITC nhạy cảm nội dung – thuật toán: Sinh viên là “ITC”, lớn lên cùng video ngắn, live, meme, trending sound. Họ hiểu “chìa khóa” tăng phân phối không chỉ là mã giảm giá, mà là hook 3–5 giây, nhịp điệu dẫn chuyện, bố cục kịch bản và call-to-action đúng khoảnh khắc để tối ưu chuyển đổi. Với live, tỷ lệ chuyển đổi có thể đạt tới 30% theo nghiên cứu được trích dẫn, cao gấp nhiều lần so với sàn TMĐT kiểu cũ.
- Tư duy làm việc cá nhân và vận hành tinh gọn: Ở ITC, sinh viên ngoài được học về sức mạnh của làm việc nhóm còn được học về sức mạnh của bản thân, vai trò của mỗi cá nhân trong nhóm chứ không phải kiểu “1 người làm, cả 5 người vui”. Chỉ với smartphone + micro + đèn, sinh viên có thể dựng một mini-studio cơ động, quay – dựng – on-air liên tục, thử nghiệm A/B kịch bản và thumbnail “tại trận”. Họ tận dụng affiliate, cộng tác với KOL/KOC để mở rộng “lưu lượng” mà không phải gánh chi phí mặt bằng.
- Tận dụng hệ sinh thái công cụ nền tảng: TikTok Shop gia tăng gấp 4 lần đầu tư cho mùa mega sale 2025, mở rộng đặc quyền TikTok Shop Mall, đẩy Flash Sale, triển khai chương trình hỗ trợ phí ship và bộ công cụ Shop Ads (quảng cáo sản phẩm, video, live). Những “đòn bẩy” này giúp sinh viên ITC bật tăng tiếp cận và chuyển đổi nếu biết phối hợp nhịp nhàng. Ở ITC, với môn Thương mại điện tử, sinh viên được hướng dẫn tạo gian hàng, tạo sản phẩm, tạo quảng cáo, tập bán hàng qua livestream, ngoài ra còn làm việc với các KOL/KOC để tận dụng hệ sinh thái của nền tảng.
Quy mô thị trường vượt 25 tỷ USD, tăng 20% trong năm 2024, còn thời gian xem và tần suất live bùng nổ cho thấy “nội dung” đã trở thành trụ cột tăng trưởng mới. Trong làn sóng đó, sinh viên “vượt mặt” một bộ phận nhà kinh doanh truyền thống nhờ năng lực kể chuyện – tối ưu thuật toán – thử nghiệm nhanh và tận dụng đòn bẩy nền tảng (flash sale, ưu đãi vận chuyển, Shop Ads).
Nhưng để lợi thế này bền vững, họ phải “nối rễ” vào vận hành, minh bạch – tuân thủ thuế, và chuẩn mực đạo đức; còn doanh nghiệp truyền thống cần bắc cầu năng lực nội dung thời gian thực để cộng hưởng với chuỗi cung ứng, chất lượng và pháp lý sẵn có. Cuối cùng, chính sách và nền tảng nên tiếp tục siết hàng giả, minh bạch dữ liệu – hóa đơn điện tử, tạo sân chơi công bằng để thương mại do nội dung dẫn dắt đóng góp ngày càng lớn cho nền kinh tế.
Ths. Lê Đức Hải – Giảng viên Khoa Kinh tế